«Այն ամենը, ինչ կկամենաք, որ մարդիկ ձեզ անեն, այդպես և դո’ւք արեք նրանց, որովհետև այդ իսկ են Օրենքն ու մարգարեները» (Մատթ.7:12):
Ավետարանից մեջբերված այս ոսկե օրենքն իր մեջ մեծ իմաստ ունի, որովհետև, երբ մարդ միայն իր անձի մասին է մտածում և սպասում, որ բոլորն իրեն գովաբանեն ու փառաբանեն, այդպիսին հիվանդ է:
Դժբախտաբար այսօր աշխարհում աճող երևույթներից մեկը ինքն իր մասին մտածելու հոգեվիճակն է:
Միշտ ես, ուրիշն ինձ համար կարևոր չէ: Ահա մի մտածելակերպ, որը պարզ բառով կոչվում է անձնասիրություն:
Մեր Տերը` Հիսուս Քրիստոս, ասում է. «Ճշմարիտ, ճշմարիտ եմ ասում ձեզ,… ով սիրում է իր անձը, կկորցնի այն, իսկ ով այս աշխարհում իր անձն ատում է, այն կպահի հավիտենական կյանքի համար» (Հովհ. 12:24-25): Շատերն այն կարծիքին են, որ բարձր դիրքի վրա գտնվող մարդիկ բոլորն էլ կրթված են լինում: Սխալ մտածում է: Ռուս ակադեմիկոս Դիմիտրի Լիխաչովը, որը բացառիկ գիտելիքներով օժտված գիտնական էր, ռուսական հեռուստատեսությամբ իր ելույթներից մեկում ասում է. «Ժլատը կարող է ձևանալ առատաձեռն, տգեղը` գեղեցիկ և այլն: Բայց ներքին կուլտուրայից զուրկ մարդը երբեք չի կարեղ ձևանալ կուլտուրական: Դա Աստվածատուր է»:
Ձեզանից մեծ մասը, չասեմ բոլորդ, կարդացել եք բազմաթիվ հեքիաթներ անմիտ թագավորների մասին, որոնք, ժառանգական հաջորդականությամբ գահը գրաված լինելով, տիրացել են թագավորական իշխանության: Այդպիսի թագավորներից մեկի կատարած անհեթեթ մի կարգադրության մասին հյուսված հեքիաթը` իբրև բարոյական դաստիարակության նյութ, ուզում եմ ձեզ պատմել: «Ժամանակներ առաջ լինում է չի լինում, ինչպես սովորաբար սկսվում են հեքիաթները մի թագավոր, որը, ձանձրացած լինելով իր պալատի շուրջ գտնվող պարտեզներից, անտառներից ու լճերից, ուզում է ծով գնալ` լողալու: Թագավորական պահակագնդի հսկողության տակ նրա ծառաները խովսփին ընտրում են մի այնպիսի տեղ, որտեղ բնակչություն չկա և ուր ընդհանրապես ժողովուրդ չի գնում զբոսնելու: Այդ առանձնացված վայրի հարմարություններն ունեցող ծովափը, սակայն, ուներ մեկ անհարմարություն` քարքարոտ էր: Ծովեզրը ավազի փոխարեն ծածկված էր ծովային քարերով, որոնց վրայից թագավորը քայլելու դժվարություն է ունենում: Ծով մտնելու և այնտեղից դուրս գալու պահին այս դժվարությունը հարթելու նպատակով իր հետ լողացող երկու իշխաններին հրամայում է, որ իր երկրում գտնվող ամբողջ կովերը մորթեն ու նրանց մորթին փռեն ծովեզրի քարերի վրա: Թագավորական հրաման էր. պետք էր գործադրել:
Սա բարոյալից պատմվածքի ճանապարհով փոխանցվող մի օրինակ է անմիտ թագավորների տված հրամաններից, որոնք դարեր շարունակ ստրկացրել են պարզ ժողովուրդներին ու իրենց քմահաճույքին ենթարկել նրանց;
Թագավորի օգնական իշխանները, պալատ վերադառնալով, կանչում են պալատական խորհրդականներին ու հաղորդում նրանց արքայական հրամանը: Իմաստուն մարդիկ, իմանալով թագավորի սահմանափակ մտածելակերպը, անմիջապես գնում են նրա մոտ, որպեսզի նրան հետ կանգնեցնեն իր վտանգավոր որոշումից, մի որոշում, որը, հակառակ իր համար բարիք բերելուն, պիտի վնասեր ամբողջ երկրի տնտեսությանը: Պալատի արքայական խորհրդականներից մեկը թագավորին առաջարկում է մորթել մի փոքրիկ ուլ և նրա մորթուց պատրաստել մուճակներ հողաթափեր, որպեսզի քարերի վրա քայլած ժամանակ թագավորը նեղություն չկրի: Նա, զարմանալով այսքան պարզ լուծումի վրա, խելքին մոտ է գտնում եղած առաջարկը, և լսելով իր խորհրդականի խրատը` հրաժարվում է իր ծրագրից:
Ահա ձեզ եսասիրության հրաշալի մի օրինակ:
Կյանքում շատ մարդիկ կան, որոնք սպասում են, որ ամեն ինչ իրենց ուզած ժամանակ ու իրենց մտածածի պես լինի: Այդպիսիներն իրապես անմիտ թագավորին խրատող մի անձնավորության կարիք ունեն, որը պարզապես իրենց հիշեցնի, որ պետք է մի քիչ էլ երբեմն ուրիշների մասին մտածել:
Մտածո՞ւմ ես արդյոք ուրիշների մասին, այն ժամանակ Աստված քեզ համար կստեղծի լավագույն պայմանները: Միշտ պետք է հիշել և գործադրել կյանքում Ավետարանի այս ոսկե օրենքը. «Այն ամենը, ինչ կկամենաք, որ մարդիկ ձեզ անեն, այդպես և դո’ւք արեք նրանց»: Ամեն:
Հեղինակ`Տ. Հովսեփ Ա.Քահանա Հակոբյան