Հոգևոր կայքէջՀոգևոր կայքէջ
  • Լուրեր
    • Նորություններ
    • Հարցազրույցներ
    • Սոցկայքեր
  • Հոգևոր
    • Գրադարան
    • Կայքեր և էջեր
    • Ձայնադարան
    • Երգեր
    • Տեսանյութեր
    • Եկեղեցական տոներ
    • Աղոթքներ
    • Տոնացույց 2023 թ.
  • Կրթական
    • Քարոզներ
    • Պահք
    • Ս. Պատարագ
    • Վանքեր և եկեղեցիներ
    • Վարք սրբոց
    • Քրիստոնեական
    • Առակներ
    • Աղանդներ
    • Եկեղեցական պատմություն
  • Աստվածաշունչ
    • Սուրբգրային ընթերցվածքներ
    • Աստվածաշունչ (Առցանց)
Պահպանված նյութեր Ավելին
Վերջին հրապարակումները
Taron srbazan gigapixel low res scale 4 00x
Ի Տեր հանգչեց Տ. Տարոն եպիսկոպոս Ճերեճյանը
Նորություններ
Astvacashunch yntercumner11
Դեկտեմբերի 6 Դշ. ԱԿ.Պահք
Ընթերցումներ Սբ. Գրքից
EM patgamavorner 1
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն ընդունեց Եվրախորհրդարանի պատգամավորին (նկարներ)
Նորություններ
Mayr Ator 51
Նոր նշանակում և կարգալուծություն
Նորություններ
Abgar tagavor
Ս. ԱԲԳԱՐ ԹԱԳԱՎՈՐ
Վարք սրբոց
Aa
Հոգևոր կայքէջՀոգևոր կայքէջ
Aa
  • Լուրեր
    • Նորություններ
    • Հարցազրույցներ
    • Սոցկայքեր
  • Հոգևոր
    • Գրադարան
    • Կայքեր և էջեր
    • Ձայնադարան
    • Երգեր
    • Տեսանյութեր
    • Եկեղեցական տոներ
    • Աղոթքներ
    • Տոնացույց 2023 թ.
  • Կրթական
    • Քարոզներ
    • Պահք
    • Ս. Պատարագ
    • Վանքեր և եկեղեցիներ
    • Վարք սրբոց
    • Քրիստոնեական
    • Առակներ
    • Աղանդներ
    • Եկեղեցական պատմություն
  • Աստվածաշունչ
    • Սուրբգրային ընթերցվածքներ
    • Աստվածաշունչ (Առցանց)
Հետևեք մեզ:
  • Պահպանված նյութեր
© 2010 - 2022թթ․ Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են:
Gandz
Հոգևոր կայքէջ > Լրահոս > Քրիստոնեական > Գանձ՝ հայ միջնադարյան հոգևոր երգարվեստի ժանր
Քրիստոնեական

Գանձ՝ հայ միջնադարյան հոգևոր երգարվեստի ժանր

Published 4 Մայիսի, 2017
Կարդալու տևողություն՝ 2 րոպե:
ԿԻՍՎԵԼ

  ԳԱՆՁ՝ հայ միջնադարյան հոգևոր երգարվեստի ժանր: Որպես երաժշտաբանաստեղծական տեսակ սերում է ժամագրքային հնագույն երգեցիկ քարոզից: Գանձի ձևավորումը կապված է Գրիգոր Նարեկացու ստեղծագործության հետ, որի անվանական ծայրակապ ունեցող և «գանձ» խոսքով սկսվող ներբողները («Գանձ լուսոյ…», «Գանձ բաղձալի…», «Գանձ անապական…») ստացել են այդ անունը:

 Հետագայում նմանատիպ ստեղծագործությունների համար գանձը ձեռք է բերել ժանրային որակման իմաստ: Գրիգոր Նարեկացուց հետո այս ժանրին են դիմել հայկական միջնադարի գրեթե բոլոր խոշոր բանաստեղծ-երաժիշտները՝ Ներսես Շնորհալին, Մխիթար Այրիվանեցին և ուրիշներ, ընդհուպ մինչև Գրիգոր Խլաթեցին: Գանձերը ունեն պատմող-նկարագրական բնույթ, ըստ ձևի՝ դրանց մեջ կան թե՜ արձակ բանաստեղծություններ, թե՜ հանգավոր կամ անհանգ տաղաչափված քերթվածքներ: Հնագույն եղանակավոր քարոզից գանձը ժառանգել է բնորոշ կրկնակը և պարտադիր ու անփոփոխ վերջնամասը: Երաժշտական առումով Գանձը, որպես կանոն, ունի վանկային կառուցվածք, սաղմոսատիպ, պարզ մեղեդի և ծավալվում է պատմողական ասերգի հունի մեջ: Գանձը գանձ-շարքի առաջին միավորն է: Ուշ միջնադարում գանձը ժողովրդական երգարվեստի ազդեցությամբ զգալի փոփոխություններ է կրել: Հայտնի են զուտ ծիսական կիրառության, այսպես կոչված՝ «մեռելաթաղի» գանձեր, որոնցում գանձ անվանումը զուտ պայմանական է: Դրանք ըստ էության քնարական մահերգեր են՝ ոճով շատ մոտիկ ժողովրդական ողբերին: Մեռելաթաղի գանձեր են գրել Առաքել Բաղիշեցին, Մկրտիչ Նաղաշը և ուր.: Մեռելաթաղի որոշ գանձեր, մեղեդիներով հանդերձ, բանավոր հասել են մինչև մեր օրերը: Գանձերը XI–XII դարերից ամփոփվել են Գանձարան կոչվող հատուկ մատյաններում: Ուշ միջնադարում զետեղվել են նաև Տաղարան և Մաշտոց ժողովածուներում:

Աղբյուր՝ ՔՀ հանրագիտարան
Նյութի հեղինակն է Աննա Արևշատյանը

Կիսվել նյութով
Facebook Twitter Whatsapp Whatsapp Telegram Copy Link Print
Կիսվել
Նախորդ նյութը edem ԴՐԱԽՏԻ ԵՎ ԵԴԵՄԱԿԱՆ ՊԱՐՏԵԶԻ ՄԱՍԻՆ
Հաջորդ նյութը margarener Մարգարեների մասին

Հետևեք մեզ սոց կայքերում

24.5k Followers Like
Twitter Follow
Instagram Follow
Youtube Subscribe
Telegram Follow

Լրահոս

Taron srbazan gigapixel low res scale 4 00x
Ի Տեր հանգչեց Տ. Տարոն եպիսկոպոս Ճերեճյանը
Նորություններ
Abgar tagavor
Ս. ԱԲԳԱՐ ԹԱԳԱՎՈՐ
Վարք սրբոց
EM patgamavorner 1
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն ընդունեց Եվրախորհրդարանի պատգամավորին (նկարներ)
Նորություններ
Mayr Ator 51
Նոր նշանակում և կարգալուծություն
Նորություններ
Sb Geghard
Դեկտեմբերի 2-ին դուրս կբերվի Աստվածամուխ Սուրբ Գեղարդը
Նորություններ

Ընթերցեք նաև

Myuroni katsa 235
Քրիստոնեական

126 տարի շարունակ Մայր Աթոռում գործածվում է Մյուռոնի արծաթե այս կաթսան

7 Սեպտեմբերի, 2023
Mi vakhecir
Քրիստոնեական

Մի՛ վախեցեք

20 Հունիսի, 2023
Xach1
Քրիստոնեական

Խաչը քրիստոնյայի համար

16 Հունվարի, 2023
Hin nor tari
Քրիստոնեական

Հին Նոր Տարվա մասին

13 Հունվարի, 2023

Կայքի պատասխանատու՝
Տեր Համբարձում քահանա Դանիելյան:

Հարցեր քահանային

Լուրեր

  • Նորություններ
  • Հարցազրույցներ
  • Սոցկայքեր

Հոգևոր

  • Գրադարան
  • Տեսանյութեր
  • Երգեր
  • Եկեղեցական տոներ
  • Աղոթքներ

Կրթական

  • Քարոզներ
  • Պահք
  • Վանքեր և եկեղեցիներ
  • Վարք սրբոց
  • Աղանդներ

Աստվածաշունչ

  • Աստվածաշունչ (առցանց)
  • Սուրբգրքային ընթերցվածքներ
Հոգևոր կայքէջՀոգևոր կայքէջ
Հետևեք մեզ:

© 2014 - 2022թթ․ Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են:

Removed from reading list

Undo
Welcome Back!

Sign in to your account

Lost your password?