Երկու կուսակրոն քահանաներ, ինչ-որ լեռներում մոլորվելով, փորձում էին ճանապարհը գտնել: Եվ ահա կարճահասակ մի մարդ տեսան, ում երբ կանչում էին, նրանցից փախչում էր և ոչ մի պատասխան չէր տալիս նրանց: Բայց երբ ստիպեցին և հարցրին, թե՝ ինչպիսի՛ մեկն է, ասաց.
– Երեսուն տարի է` ծառայում եմ դևերին: Ինձ նրանց մատնեցի և նրանց դրոշմն եմ կրում ձեռքերիս: Զանազան կերպարանքներով ինձ երևում են և ինչ հրամայում են, անմիջապես կատարում եմ: Նրանցից մեկն սկսեց մատնանշել նրան
դժոխքի տանջանքների ահագնությունը, մեղքերի ունայնությունն ու Աստծո անսպառ ողորմությունը, որից հետո նա զղջալով խրատ էր խնդրում, որով իր անձի փրկությունը գտնել կարողանա:
Այդ ժամանակ քահանան ասաց.
– Խոստովանի՛ր քո բոլոր մեղքերը, քանզի այնքան է խոստովանության զորությունը, որ սատանայի ամբողջ զորությունը բեկանում է, Աստծո ողջ բարկությունը հանգցնում և քեզ ամեն տեսակ հոգևոր զարդով զարդարում: Արդ, այնժամ, երբ այդ մարդը կատարյալ զղջմամբ խոստովանեց, սատանայի դրոշմն իսկույն ընկավ նրա ձեռքերից: Այդ ժամանակ քահանաները նրան ասացին.
– Որպեսզի սուրբ խոստովանության զորությունն է՛լ ավելի ստույգ ճանաչես, համարձակ մնա՛ այստեղ, և երբ դևը, որին քեզ մատնել էիր, գա և քեզ չճանաչի, իմացած եղիր, որ Տեր Աստված թողություն է տվել հանցանքներիդ: Իսկ նա, Աստծո ողորմությանը հուսալով, աներկյուղ սպասում էր դևին: Երբ քահանաները գնացին, սատանան հեծյալների մեծ բազմությամբ եկավ և նրան հարցրեց, թե արդյո՞ք տեսել է իր ծառային: Մարդը նրան պատասխանեց.
– Ես եմ, որ քեզ երեսուն տարի ծառայեցի:
Դևն էլ ասաց.
– Սուտ ես խոսում, խաբեբա՛, ես քեզ չեմ տեսել: Ես նրան եմ փնտրում, ով իմ կնիքնունի իր ձեռքերին:
Եվ նա, այս լսելով, քահանաների հետևից գնաց և մինչև ի մահ Աստծուն ծառայեց:
***
Զղջումն առանց խոստովանության մեղքերի թողության չի հասցնում: Եվ դա այս օրինակով է ցույց տրվում: Մի կին, բոլոր իր մեղքերը խոստովանելով, մեկը թաքցրեց, քանի որ չար ամոթի պատճառով հայտնել չէր համարձակվում: Դրա պատճառով խղճմտանքից հույժ չարչարվելով` եկեղեցի գնաց, և Սուրբ Սեղանի առաջ ընկնելով, ողջ մարմինն արտասուքներով ու մեծ պաղատանքներով ողողելով` Աստծուն աղաչում էր, որպեսզի այն մեղքը, որ ոչ մեկի հայտնել չէր համարձակվում, առանց խոստովանության թողնվի իրեն: Երբ երկար ժամանակ այսպես աղոթում էր, այն քահանան, որ այդ ժամանակ եկեղեցում էր,
տեսում է սատանային, որ այս կնոջ վրայով այս ու այն կողմ էր թռչում և հրճվանքից ծիծաղում էր, ծափահարում և վա՜շ, վա՜շ
կանչում: Քահանան դրա համար սատանային մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսի անունով երդվեցնում է՝ ասելով.
– Ո՜վ պիղծ, ինչի՞ց է, որ այդպես ուրախանում ես: Ասա՛ ինձ պատճառը, քեզ ի՞նչ է պատահել: Սատանան պատասխան է տալիս.
– Ինչպե՞ս չծիծաղեմ` տեսնելով այս կնոջը, որ կոծելով ու ողբալով` դեպի դժոխք է սլանում: Անմիտը կարծում է, թե լալով ու արտասվելով` իր մեղքը, որ չի խոստովանել, կկարողանա ջնջել, անկարելիին է ձգտում: Ծաղրի և ոչ թե թողության է արժանի:
Այս լսելով` քահանան կնոջ մոտ գնաց և, ինչ որ տեսել ու լսել էր, նրան պատմեց և երկչոտին, ինչպես որ կարող էր, խոստովանության հորդորեց: Իսկ կինը, մի կողմ թողնելով իր ամոթը, այն մեղքը, որ այդքան ժամանակ թաքցրել էր, մեծ խոնարհությամբ ու արտասուքներով խոստովանեց: Այս տեսնելով` սատանան մեծ աղաղակով ու եկեղեցին գարշահոտությամբ լցնելով, անհայտացավ և այլևս չերևաց:
ՀԱՅԵԼԻ ՎԱՐՈՒՑ. ԲԱՐՈՅԱԽՐԱՏԱԿԱՆ ՊԱՏՈՒՄՆԵՐ. Ս. ԷՋՄԻԱԾԻՆ – 2007.