Հոգևոր կայքէջՀոգևոր կայքէջ
  • Լուրեր
    • Նորություններ
    • Հարցազրույցներ
    • Սոցկայքեր
  • Հոգևոր
    • Գրադարան
    • Կայքեր և էջեր
    • Ձայնադարան
    • Երգեր
    • Տեսանյութեր
    • Եկեղեցական տոներ
    • Աղոթքներ
    • Տոնացույց 2025 թ.
  • Կրթական
    • Քարոզներ
    • Պահք
    • Ս. Պատարագ
    • Վանքեր և եկեղեցիներ
    • Վարք սրբոց
    • Քրիստոնեական
    • Առակներ
    • Աղանդներ
    • Եկեղեցական պատմություն
  • Աստվածաշունչ
    • Սուրբգրային ընթերցվածքներ
    • Աստվածաշունչ (Առցանց)
Պահպանված նյութեր Ավելին
Վերջին հրապարակումները
2 1
Փաշինյանը անդրադառնում է Անկյուրիայի ժողովին՝ մի կերպ արտասանելով դրա անունը և, իբր, վերլուծելով դրա 20-րդ կանոնը. Տեր Արարատ
Նորություններ
Ter Ararat 741
«Կանոնագիրք Հայոց»-ում Սբ․ Հովհան Օձնեցու հեղինակությամբ Փաշինյանի մեջբերած նման կանոն չկա․ Տեր Արարատ
Նորություններ
Astvacashunch yntercumner11
Հունիսի 3 Գշ. ԳՁ. ԽԵ օր Յինանց
Ընթերցումներ Սբ. Գրքից
Astvacashunch yntercumner11
Հունիսի 2 Բշ. ԲԿ. ԽԴ օր Յինանց
Ընթերցումներ Սբ. Գրքից
Astvacashunch yntercumner11
Հունիսի 1 † Կիր. ԲՁ. Է կիր. Երկրորդ Ծաղկազարդ
Ընթերցումներ Սբ. Գրքից
Aa
Հոգևոր կայքէջՀոգևոր կայքէջ
Aa
  • Լուրեր
    • Նորություններ
    • Հարցազրույցներ
    • Սոցկայքեր
  • Հոգևոր
    • Գրադարան
    • Կայքեր և էջեր
    • Ձայնադարան
    • Երգեր
    • Տեսանյութեր
    • Եկեղեցական տոներ
    • Աղոթքներ
    • Տոնացույց 2025 թ.
  • Կրթական
    • Քարոզներ
    • Պահք
    • Ս. Պատարագ
    • Վանքեր և եկեղեցիներ
    • Վարք սրբոց
    • Քրիստոնեական
    • Առակներ
    • Աղանդներ
    • Եկեղեցական պատմություն
  • Աստվածաշունչ
    • Սուրբգրային ընթերցվածքներ
    • Աստվածաշունչ (Առցանց)
Հետևեք մեզ:
  • Պահպանված նյութեր
© 2010 - 2022թթ․ Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են:
Hovhannes sarkavag imataser
Հոգևոր կայքէջ > Լրահոս > Քրիստոնեական > Հով­հան­նես Սար­կա­վագ Ի­մաս­տա­սե­ր
Քրիստոնեական

Հով­հան­նես Սար­կա­վագ Ի­մաս­տա­սե­ր

Published 4 Մայիսի, 2017
Կարդալու տևողություն՝ 3 րոպե:
ԿԻՍՎԵԼ

  Հաղպատի վանական համալիրը ԺԱ-ԺԲ դարերում հայ դպրության, մշակույթի ամենանշանավոր կենտրոններից էր, և իր պայծառության ու համբավի համար շատ բանով պարտական է իմաստասեր, տոմարագետ, բանաստեղծ մանկավարժ Հովհաննես Սարկավագ Իմաստասերին: Նա թաղված է վանքի գերեզմանատանը: Տապանագիրն ասում է. «Արձանս այս սեմական է Սոփեստոսի Սարկաւագին». Սոփեստոս Սարկավագը այս սեմով-դռնով գնացել է դեպի հավիտենութիւն: Դա 1129 թվականին էր:

 Մեծ գիտնականն ու գործիչը ծնվել է շուրջ 1050 թ. Արցախ աշխարհի Մանճար գյուղում, որ Փառիսոսի գավառում էր: Տեղում նախնական կրթություն ստանալուց հետո ուսումը շարունակել է Հաղպատի վանքում, Անիում: Բագրատունյաց մայրաքաղաքում ավելի ուշ նա հիմնել է գիտական-իմաստասիրական բարձր դպրոց, որ ունեցել է շատ ականավոր ընթացավարտներ. «Նրա արմատից ու շառավիղից ելան բազմապտուղ ոստեր և ոգով լուսավոր ուսուցիչներ, անմոլար աստղեր, լուսաթաղանթ ջահեր»,- վկայում է ժամանակակիցը, որ անշուշտ իր սաներից էր: Վերջինս վկայում է նաև, թե բոլոր նրանք, ովքեր իմաստության գանձի վաճառական ու տենչացող էին` «երջանիկ համեղաբան իմաստունի ոտքն էին գալիս ու մակաղում և ըստ տարողության լցնում իրենց մտքի քսակները: Եւ վերադառնում էին ցնծալով, բարիքներով և լուսատու ակնեղենով ու գանձով» Նույնքան և ավելի նշանակալից է եղել Հովհաննես Սարկավագի գիտական-մանկավարժական վաստակը: Տիեզերագիտություն և տոմար, համարողական արվեստ և երաժշտություն, իմաստասիրություն և աստվածաբանություն, պատմություն և գեղարվեստական գրականություն, բանասիրական-բնագիտական աշխատանք. ահավասիկ նրա զբաղումների թերևս ոչ լիակատար ցանկը: Դժբախտաբար Սարկավագի գիտական աշխատություններից ու գրական-երաժշտական ստեղծագործություններից քիչ բան է մեզ հասել: Բայց եղածը միանգամայն բավարար է նրան առաջնակարգ տեղ ապահովելու ո՜չ միայն հայ մշակույթի ասպարեզում:

 Իբրև մտածող Սարկավագը հետևել է հայ մշակույթի ավանդներին: Մարդասիրությունը համարելով մեծագույն առաքինություն` նա սովորեցնում էր հանդուրժող լինել, հարգել ուրիշի կարծիքը` անկախ ազգությունից ու բարքերից. իբրև գետնական նա հավաստել է, որ փորձը ոչ միայն աղբյուրն է գիտելիքի, այլև` գիտության, ընդհանրապես հասարակության առաջընթացի խթանիչ, իբրև բանաստեղծ ու գեղագիր կարևոր է համարել բանականությունը` որպես արվեստի գլխավոր արժանիք:

 Հովհաննես Սարկավագի մատենագրական ժառանգությունը մշտապես եղել է ուսոմնասիրողների ուշադրության կենտրոնում: Բացառություն են աղոթքները, որ հանիրավի անտեսվել են: Նրա կենսագրի վկայությամբ` մինչ նա «սկսում է կեսգիշերի աղոթքը իր խցում, լույսի և հրո ճառագայթ էր [ելնում] խցի լուսամուտից»:

 Սարկավագի աղոթքները այդ տեսակի ստեղծագործությունների մեջ առանձնանում են թե՜ խոսքի կատարելությամբ, թե՜ հուզական ներգործության ուժով: Փ. Անթափյանը մերօրյա միակ հետազոտողն է թերևս, որ անդրադարձել է նրա աղոթքներին: Ուզում ենք մեր խոսքն ավարտել վերջինիս հակիրճ գնահատականով. Հովհաննես Սարկավագ Իմաստասերը «հեղինակ է մարդկային ապրումների նուրբ թելերից հյուսված մի «Աղոթամատոյցի», որը հայ քնարերգության առաջին հանճարի` Գրիգոր Նարեկացու «Մատեան ողբերգութեան» պոեմից հետո, հայ և որոշ առումով նաև միջնադարյան քրիստոնեական գրականության մեջ իր տեսակի լավագույն ստեղծագործություններից է: Այն ինչպես հեղինակի, այնպես էլ դարաշրջանի բանիմաց մարդու հույզերի, ապրումների, մտատանջությունների և ակնկալությունների բանաստեղծական արտացոլումն է»:

Աղբյուր՝ ՔՀ հանրագիտարան

Կիսվել նյութով
Facebook Twitter Whatsapp Whatsapp Telegram Copy Link Print
Կիսվել
Նախորդ նյութը margarener Մարգարեների մասին
Հաջորդ նյութը Spanvac ev merjvac Սպասված և մերժված (տեսանյութ)

Հետևեք մեզ սոց կայքերում

24.5k Followers Like
Twitter Follow
Instagram Follow
Youtube Subscribe
Telegram Follow

Լրահոս

2 1
Փաշինյանը անդրադառնում է Անկյուրիայի ժողովին՝ մի կերպ արտասանելով դրա անունը և, իբր, վերլուծելով դրա 20-րդ կանոնը. Տեր Արարատ
Նորություններ
Ter Ararat 741
«Կանոնագիրք Հայոց»-ում Սբ․ Հովհան Օձնեցու հեղինակությամբ Փաշինյանի մեջբերած նման կանոն չկա․ Տեր Արարատ
Նորություններ
Shurihkan Avetaran 21
Ապրիլի 27-ին Շուրիշկանի հրաշագործ Ավետարանը կբերվի Արագածոտնի թեմ
Նորություններ
Chragaluyc 2025 13
Արշակ արքեպիսկոպոս Խաչատրյանի քարոզը՝ խոսված Սբ. Հարության Ճրագալույցի պատարագին
Եկեղեցական քարոզներ
Ktak e1492016805685
ԿՏԱԿ. «Սգո Ավագ ուրբաթի քարոզ` առաքեալի հետևյալ խոսքի համաձայն. կտակը հետ մահու է հաստատուն»
Քրիստոնեական

Ընթերցեք նաև

Ktak e1492016805685
Քրիստոնեական

ԿՏԱԿ. «Սգո Ավագ ուրբաթի քարոզ` առաքեալի հետևյալ խոսքի համաձայն. կտակը հետ մահու է հաստատուն»

14 Ապրիլի, 2025
Mahvan masin
Քրիստոնեական

Գերագույն չարիքը՝ մահը

16 Փետրվարի, 2024
Myuroni katsa 235
Քրիստոնեական

126 տարի շարունակ Մայր Աթոռում գործածվում է Մյուռոնի արծաթե այս կաթսան

7 Սեպտեմբերի, 2023
Mi vakhecir
Քրիստոնեական

Մի՛ վախեցեք

20 Հունիսի, 2023

Կայքի պատասխանատու՝
Տեր Համբարձում քահանա Դանիելյան:

Հարցեր քահանային

Լուրեր

  • Նորություններ
  • Հարցազրույցներ
  • Սոցկայքեր

Հոգևոր

  • Գրադարան
  • Տեսանյութեր
  • Երգեր
  • Եկեղեցական տոներ
  • Աղոթքներ

Կրթական

  • Քարոզներ
  • Պահք
  • Վանքեր և եկեղեցիներ
  • Վարք սրբոց
  • Աղանդներ

Աստվածաշունչ

  • Աստվածաշունչ (առցանց)
  • Սուրբգրքային ընթերցվածքներ
Հոգևոր կայքէջՀոգևոր կայքէջ
Հետևեք մեզ:

© 2014 - 2022թթ․ Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են:

Removed from reading list

Undo
Welcome Back!

Sign in to your account

Lost your password?